ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงแบบง่ายที่ใคร ๆ ก็ทำตามได้

ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงแบบง่ายที่ใคร ๆ ก็ทำตามได้

เชื่อว่าคงไม่มีคนไทยคนไหนที่ไม่เคยได้ยินคำว่าปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงอย่างแน่นอน เพราะคือแนวคิดและทฤษฎีที่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร หรือในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมอบให้คนไทยเพื่อใช้เป็นหลักยึดในการดำเนินชีวิตอย่างยั่งยืน พึ่งพาตัวเองได้ ไม่ต้องเป็นหนี้สิน โดยหัวใจสำคัญของเศรษฐกิจพอเพียงก็คือการตั้งอยู่บนทางสายกลาง ไม่เข้มงวดเกินไปและไม่ฟุ้งเฟ้อเกินไป การจับจ่ายใช้สอยที่เหมาะสมกับตัวเราจึงขึ้นอยู่กับ 3 ปัจจัยสำคัญ

1. ความพอประมาณ
การจะดำรงชีวิตให้อยู่ในความพอดีและเหมาะสมกับตัวเรานั้น เราควรมีความพอประมาณเป็นที่ตั้ง ไม่ว่าจะเป็นความพอประมาณในการหารายได้ หรือความพอประมาณในการใช้จ่าย เช่น การทำงานรายเงินด้วยความสุจริต ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ทำงานด้วยความสามารถของตัวเอง และเมื่อหาเงินสุจริตมาได้แล้วก็ต้องใช้จ่ายให้เหมาะสมกับฐานะความเป็นอยู่ของตัวเอง ไม่ใช่หาเงินได้ 15,000 บาท แต่อยากได้รถซูเปอร์คาร์ที่ราคาหลายสิบล้าน แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าต้องใช้จ่ายแบบจำกัดจำเขียดจนตัวเองและครอบครัวเดือดร้อน พูดง่าย ๆ ว่า เราสามารถใช้จ่ายฟุ่มเฟือยได้บ้าง ตราบใดที่ไม่ใช่การใช้จ่ายเกินตัวนั่นเอง

2. ความมีเหตุผล
ในชีวิตคนเราต้องมีเรื่องให้ตัดสินใจตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องงาน ธุรกิจ ครอบครัว หรือแม้แต่เรื่องทั่ว ๆ ไปในชีวิตประจำวัน แต่การตัดสินใจที่ดีต้องควบคู่กับความมีเหตุผล การคิดและไตร่ตรองอย่างรอบคอบ รวมทั้งคำนึงถึงผลที่จะตามมาจากการตัดสินใจนั้น ไม่ใช่ทำอะไรตามอารมณ์ หรือความพอใจชั่วครั้งชั่วคราวโดยปราศจากการคิดให้รอบคอบ

3. การมีภูมิคุ้มกันที่ดี
แน่นอนว่าภูมิคุ้มกันในที่นี้ไม่ได้หมายถึงตัวยาหรือวัคซีนในทางการแพทย์ แต่หมายถึงการที่เราต้องเตรียมตัวให้พร้อมรับความเปลี่ยนแปลงที่อาจเกิดขึ้นในชีวิต ทั้งสภาพลม ฟ้า อากาศ การเปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจ หรือแม้แต่ความไม่แน่นอนทางการเมืองที่อาจมีผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของเรา ฉะนั้นเราจึงไม่ควรประมาท ควรหมั่นเรียนรู้และรู้จักการพึ่งพาตัวเองให้ได้เพื่อที่วันหนึ่งเมื่อเกิดความเปลี่ยนแปลงขึ้นอย่างไม่ทันตั้งตัว เราจะได้พึ่งพาตัวเองและปรับตัวได้อย่างรวดเร็ว เช่น หากเราทำงานเป็นพนักงานบริษัท เราอาจเรียนรู้การทำอาชีพเสริมอื่น ๆ ไว้เป็นทางเลือกสำรอง เผื่อวันไหนบริษัทของเราปิดกิจการเพราะได้รับผลกระทบจากพิษเศรษฐกิจ อย่างน้อยเราก็พอมีทางเลือกมากกว่าการเดินเตะฝุ่น

การดำเนินชีวิตอยู่บนหลักการทั้ง 3 ข้อนี้ ถือเป็นหัวใจสำคัญของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงรัชกาลที่ 9 เลยก็ว่าได้ ถึงแม้ว่าพื้นฐานความคิด นิสัย และประสบการณ์ของแต่ละคนจะแตกต่างกันไป แต่หากยึดมั่นในหลักการทั้ง 3 ข้อนี้ก็จะทำให้เราสามารถดำเนินชีวิตได้อย่างยั่งยืน พึ่งพาตัวเองได้แม้จะเผชิญกับวิกฤติหรือปัญหาต่าง ๆ และเมื่อเราสามารถเอาตัวรอดได้แล้ว ก็สามารถเผื่อแผ่ไปถึงสังคมและผู้คนที่ต้องการความช่วยเหลือได้ ทำให้สังคมมีความสงบสุขมากขึ้น